Wystawa „Trzebuska – Turza – Mały Katyń Ziemi Sokołowskiej” (03.01 – 29.02.2012)

Wystawa „Trzebuska – Turza – Mały Katyń Ziemi Sokołowskiej”

Latem 1944 roku na tereny Rzeszowszczyzny wkroczyły oddziały Armii Czerwonej operujące w ramach I Frontu Ukraińskiego. Żołnierze Armii Krajowej przystąpili wówczas do realizacji planu Burza i współdziałając z armią sowiecką wyzwalali kolejne miasta i wsie. Społeczeństwo cieszyło się długo oczekiwaną wolnością. Bardzo szybko okazało się jednak, iż ma ono bardzo gorzki smak. Pierwsze kontakty z czerwonoarmistami oraz NKWD uzmysłowiły bowiem, iż wyzwolenie ma iluzoryczny charakter. Wkrótce po wkroczeniu Sowietów rozpoczął się okres aresztowania członków Polskiego Państwa Podziemnego, rozbrajania żołnierzy AK i rozbijania oddziałów idących na pomoc walczącej Warszawie. Zamek rzeszowski, zamieniony w okresie okupacji hitlerowskiej w więzienie, zapełnił się żołnierzami Armii Krajowej, spośród których wielu wywiezionych zostało w głąb ZSRR. Wielu żołnierzy AK, walczących przez blisko pięć lat z okupantem hitlerowskim, zginęło po opuszczeniu przez niego Rzeszowszczyzny z rąk Sowietów. Jednym z takich miejsc, gdzie dokonywano masowych zbrodni na Polakach, jest las turzański nieopodal Sokołowa Małopolskiego. Ze względu na katyński charakter masowych mordów, które tam wykonywano, miejsce to zyskało miano Małego Katynia.

Wystawa ma charakter edukacyjny, jej celem jest przybliżenie historii obozu NKWD w Trzebusce i tragicznych losów więzionych tam żołnierzy Armii Krajowej. Zaprezentowane na niej zostały zdjęcia pokazujące miejsce obozu i masowych mordów, zdjęcia z prac ekshumacyjnych oraz reprodukcje zeznań świadków, dokumentów i artykułów prasowych z przełomu lat 80-tych i 90-tych, w których po latach milczenia upominano się o upamiętnienie ofiar z lasu turzańskiego. Wystawa, pokazywana corocznie podczas wrześniowych uroczystości w lesie turzańskim, uzupełniona została archiwalną prasą z okresu poszukiwań grobów pomordowanych i prac ekshumacyjnych w 1990 roku.

Wystawę oglądać można w Muzeum Historii Miasta Rzeszowa, oddziale Muzeum Okręgowego w Rzeszowie w okresie: 03.01 – 29.02.2012 roku.