2 MAJA DZIEŃ FLAGI RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Na mocy ustawy z 20 lutego 2004 r. ustanowiono Dzień Flagi RP. Datę tą wybrano nieprzypadkowo, po pierwsze jest to dzień pomiędzy dwoma dniami wolnymi od pracy, wtedy też obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Dnia 2 maja w 1945 r. polscy żołnierze zdobywający stolicę hitlerowskich Niemiec umieścili biało-czerwoną flagę na Kolumnie Zwycięstwa oraz na Reichstagu w Berlinie. W latach PRL właśnie w tym dniu zdejmowano po pierwszym maja flagi państwowe, aby nie były eksponowane w dniu zniesionego przez władze komunistyczne Święta Konstytucji 3 Maja.

Kolory polskiej flagi wiążą się ściśle z wizerunkiem godła. Biel orła na pierwszym planie tarczy herbowej znalazła się na górze pola, na dole natomiast czerwień tła. Oba kolory nierozerwalnie od początku związane były z Polską, choć pojęcie barw narodowych wykształciło się o wiele później. Pierwotnie prawdziwie narodową barwą był karmazyn, czyli ciemna czerwień. W czasach średniowiecza uznawany był za barwę najszlachetniejszą, ponieważ trudno było ją uzyskać, a karmazynowe tkaniny należały do najdroższych na świecie. W Polsce karmazyn przysługiwał rycerstwu, potem szlachcie, ale szaty w tym kolorze nosiła tylko najbogatsza jej warstwa, dostojnicy ziemscy i państwowi. W średniowieczu używano także chorągwi królewskich z Orłem Białym na czerwonym polu. W wiekach późniejszych stosowano trójdzielny układ barw na sztandarach władców czerwono – biało – czerwony.

Barwy te po raz pierwszy pojawiły się w charakterze barw narodowych 3 maja 1792 r. podczas obchodów rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Damy wystąpiły w białych sukniach przepasanych czerwoną wstęgą, panowie założyli szarfy biało – czerwone. Jako barwy narodowe zostały zatwierdzone w uchwale Sejmu Królestwa Polskiego z dnia 7 lutego 1831 roku. Od tego momentu mundury powstańcze zdobiły biało – czerwone kokardy. Kolory te witały powstańców udających się na emigrację, były użyte jako formy solidarności z walczącymi Polakami przez Francuzów, Belgów, Anglików. Biało – czerwone kokardy przypinali powstańcy w Krakowie w 1846 r., w czasie powstań noszono biało – czerwone kokardy i chorągiewki, a od 1861 r. opaski na rękawach. Pierwszą masową demonstracją, podczas której niesiono biało – czerwone flagi był rok 1916 i pochód w odbywający się w Warszawie z okazji 125 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Te same barwy pojawiły się na chorągwiach przy okazji odzyskiwania przez Polskę niepodległości w 1918 r.

Ustawę o godle i barwach uchwalono 1 sierpnia 1919 r. Stanowi ona, że barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony ułożone w dwóch poziomych, równoległych pasach tej samej szerokości, z których górny jest koloru białego, a dolny czerwonego. Dopuszcza się także wieszanie flagi w formie pionowej, wtedy barwa biała znajduje się przy drzewcu lub po lewej stronie.

Narodowy charakter flagi utrwalił się w czasach II wojny światowej oraz PRL. W okupowanej Polsce radość i nadzieję budziły flagi zawieszane nocą z narażeniem życia np. na latarniach ulicznych. Po wojnie stała się symbolem wszystkich demonstrujących przeciwko ówczesnej władzy, niesiono je z dumą np.: podczas buntów robotniczych na Wybrzeżu w 1970 r., podczas strajków sierpnia 1980, podczas pogrzebów księdza Jerzego Popiełuszki czy Grzegorz Przemyka.